Làm cách nào để phân biệt giữa cảm lạnh và viêm mũi dị ứng?

Có nhiều điểm chung về triệu chứng nên nhiều người bay bị nhầm lẫn cảm lạnh và viêm mũi dị ứng. Thế nhưng hai bệnh này lại khác về bản chất và do đó, phương pháp điều trị cũng khác nhau. Việc nhận dạng sai bệnh sẽ kéo theo tình trạng bệnh một đằng, chữa một nẻo...

Cảm lạnh và viêm mũi dị ứng đều dễ xuất hiện trong mùa lạnh. Và thực tế cho thấy không ít người uống thuốc chữa cảm lạnh chán chê mới biết hóa ra mình bị viêm mũi dị ứng.Dù dễ bị nhầm lẫn như vậy nhưng về bản chất bệnh lý, chúng không có “anh em họ hàng” gì với nhau.

Cảm lạnh thông thường là dạng bệnh truyền nhiễm do virus. Khi cơ thể bạn không thích ứng kịp với cái lạnh, nó sẽ dễ bị các loại virus phát triển mạnh trong loại thời tiết này “bắt nạt”, dẫn đến các triệu chứng ở đường hô hấp trên như mũi, họng. Các triệu chứng này không phải do virus trực tiếp gây ra mà là hệ quả của phản ứng cơ thể trước virus. Còn viêm mũi dị ứng là tình trạng hệ miễn dịch phản ứng với yếu tố ngoại lai nào đó (như bụi, phấn hoa…) xâm nhập cơ thể nhằm mục đích bảo vệ. Và trong khi tấn công “kẻ lạ”, các kháng thể cũng làm phiền chính “khổ chủ” do kéo theo các triệu chứng khó chịu.

Làm test chẩn đoán nguyên nhân gây dị ứng.

Rất dễ nhận thấy các triệu chứng giống nhau giữa cảm lạnh và viêm mũi dị ứng. Chúng đều ảnh hưởng đến đường hô hấp trên, gây hắt hơi, sổ mũi… Triệu chứng mệt mỏi cũng có thể xuất hiện ở cả hai bệnh. Tuy nhiên, nếu như cảm lạnh là bệnh lây nhiễm do virus dễ dàng truyền từ bệnh nhân sang những người tiếp xúc gần thì viêm mũi dị ứng không lây.

Phân biệt thế nào?

Tuy biểu hiện bên ngoài của hai bệnh na ná giống nhau nhưng thực ra cũng có nhiều điểm khác biệt. Triệu chứng viêm mũi dị ứng xuất hiện ngay khi tiếp xúc với dị nguyên và hết khi đã loại trừ chúng, và khi bệnh đã lui là mọi triệu chứng biến mất như không có dấu vết, cơ thể lại khỏe khoắn bình thường.Trong khi đó, biểu hiện cảm lạnh xuất hiện từ từ sau thời gian ủ bệnh, và khỏi cũng từ từ.

Ngoài biểu hiện hắt hơi, sổ mũi gặp cả ở hai bệnh như đã kể trên, nếu bị sốt, đau nhức toàn thân thì không nghi ngờ gì nữa, bạn bị cảm lạnh, bởi những triệu chứng này không có ở bệnh dị ứng.

Nếu bạn bị ho và đau họng thì nhiều khả năng đã mắc cảm lạnh.Tuy nhiên trong một số trường hợp, bệnh viêm mũi dị ứng cũng gây các triệu chứng này.Còn nếu bạn thấy ngứa mắt thì thường đó là biểu hiện dị ứng, tuy đôi khi cũng gặp ở cảm lạnh. Quả thật, sự khác biệt này không mấy rạch ròi và bệnh nhân khó có thể dựa vào đó để biết chắc mình bị cảm lạnh hay dị ứng, vì vậy thay vì tự kiếm lấy vài viên thuốc uống, hãy đến bác sĩ.

Và có một thực tế là ngay cả bác sĩ nhiều khi cũng gặp khó khăn trong chẩn đoán phân biệt hai bệnh trên. Họ thường dựa vào sự khác biệt khá rõ nét là thời gian duy trì triệu chứng.Viêm mũi dị ứng có thể biến mất chỉ trong vài ngày hoặc kéo dài cả tháng, trong khi cảm lạnh thường diễn ra trong 3-14 ngày.Tuy nhiên đây cũng không phải dấu hiệu chắc chắn, bởi nhiều khi người bệnh chưa kịp khỏi đợt cảm lạnh này đã nhiễm ngay một đợt cảm lạnh mới, lai rai suốt mấy tuần.

Làm gì khi nghi cảm lạnh hay dị ứng?

Điều đầu tiên tất nhiên là đến gặp bác sĩ thay vì tự điều trị. Ngay cả khi chưa thể khẳng định chắc chắn bạn bị cảm lạnh hay viêm mũi dị ứng, bác sĩ vẫn có giải pháp để giúp bạn dễ chịu hơn mà không gây hại trong thời gian theo dõi.

Điều tiếp theo cần làm là tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Bệnh nhân cảm lạnh thường được cho thuốc hạ sốt giảm đau, thuốc chống nghẹt mũi, thuốc bổ để tăng sức đề kháng cho cơ thể. Ngoài việc dùng thuốc, súc miệng nước muối, xịt mũi bằng nước muối dạng phun sương… bạn cần làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh lao lực. Nên ăn các món nóng, dễ tiêu vì ngoài việc cung cấp dinh dưỡng, làm ấm cơ thể, đồ ăn nóng còn giúp thông mũi.

Còn nếu bị viêm mũi dị ứng, ngoài việc sử dụng thuốc chống dị ứng (đường uống và xịt) do bác sĩ kê đơn, bạn còn phải tránh tối đa việc tiếp xúc với các dị nguyên. Các thuốc chống dị ứng thường có tác động hai mặt, nếu bị lạm dụng hoặc dùng sai cách sẽ phản lại bạn, vì vậy nhất thiết phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Bạn cũng nên thực hiện các test dị ứng để xác định chính xác yếu tố nào gây phản ứng quá mẫn ở bạn, thậm chí nếu bị nặng và thường xuyên thì phải đến chuyên gia về dị ứng để tiến hành các kiểm tra về dị ứng nguyên.

Thanh Nhật

Những điều cần tránh khi ăn hành

Tăng huyết áp, ăn gì để ngăn biến chứng?

Phá thai bằng thuốc, bao lâu có kinh lại?

Đẩy lùi bệnh huyết áp thấp

Những kiến thức về bệnh giúp mọi người hiểu rõ về chứng bệnh này và các biện pháp phòng ngừa.

Nhận biết huyết áp thấp

Người bị huyết áp thấp có chỉ số huyết áp tâm thu dưới 90mmHg và huyết áp tâm trương dưới 60mmHg, hoặc giảm hơn 20mmHg so với chỉ số huyết áp bình thường trước đó.

Khác với bệnh tăng huyết áp, chỉ số huyết áp là cơ sở quyết định cho chẩn đoán bệnh. Với bệnh huyết áp thấp, chỉ số chỉ có tính chất tham khảo, triệu chứng được quan tâm nhiều hơn.

Bệnh nhân huyết áp thấp thường có những biểu hiện: mệt mỏi, lả người và rất muốn được nghỉ ngơi, hoa mắt chóng mặt, khó tập trung và dễ nổi cáu, có cảm giác buồn nôn, nặng hơn có thể ngất xỉu.

Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể suy giảm khả năng tình dục; da nhăn và khô, kèm theo rụng tóc; vã mồ hôi nhưng vẫn cảm thấy lạnh; thở dốc, nói như hụt hơi nhất là sau khi leo lên cầu thang hay làm việc nặng, khi thay đổi tư thế có thể choáng váng, xây xẩm mặt mày...

Có hai loại huyết áp thấp là huyết áp thấp tiên phát và huyết áp thấp thứ phát.

Huyết áp thấp tiên phát: Là những trường hợp có thể trạng đặc biệt từ nhỏ đến lớn huyết áp vẫn thấp mà không hề có triệu chứng hoặc biến chứng ở bộ phận nào trong cơ thể, chỉ khi gắng sức thì thấy chóng mệt.

Huyết áp thấp thứ phát: Là huyết áp bình thường nhưng sau đó huyết áp bị tụt dần xuống tới mức được coi là huyết áp thấp. Thường gặp ở những người suy nhược kéo dài, mắc các bệnh thiểu năng tuần hoàn não, lao, nhiễm khuẩn, nhiễm độc kéo dài, thiếu máu kéo dài, bệnh nội tiết suy tuyến thượng thận, suy tuyến giáp mạn tính.

Luyện tập thể dục đều đặn giúp đẩy lùi chứng huyết áp thấp.

Nguy cơ khi bị huyết áp thấp

Huyết áp hạ quá thấp có thể làm nhịp tim nhanh, gây choáng, ngất. Một điều ít ai biết, huyết áp thấp cũng là nguyên nhân gây tai biến mạch máu não chiếm tỷ lệ 10-15% giống như tăng huyết áp; 30% số người nhồi máu não và 25% số người nhồi máu cơ tim là do huyết áp thấp.

Huyết áp càng thấp bị mất trí nhớ càng cao. Huyết áp tâm trương dưới 70mmHg thì rất có khả năng bị chứng mất trí nhớ. Đặc biệt, huyết áp giảm 10mmHg thì nguy cơ bị mất trí tăng 20%. Và những người có mức huyết áp thấp kéo dài liên tục trong hai năm có khả năng bị mất trí nhớ cao gấp hai lần.

Nguyên nhân gây huyết áp thấp

Nhiều nguyên nhân gây huyết áp thấp, có thể chỉ ra các yếu tố cơ bản như:

Do suy giảm hoạt động của tuyến giáp: Khi cơ thể bị thiếu hụt hàm lượng hormon của tuyến giáp sẽ dẫn tới nguy cơ mắc chứng huyết áp thấp kèm theo các triệu chứng hoa mắt chóng mặt, rụng tóc.

Do giảm đường huyết: Nếu hàm lượng đường trong máu giảm xuống dưới mức 2.5mmol/l, bạn có thể sẽ phải chịu đựng cảm giác mệt mỏi, run rẩy và vã mồ hôi.

Nhịp tim chậm: Nếu nhịp tim dưới 60 nhịp/phút sẽ không đủ lượng máu và ôxy lưu thông trong cơ thể. Đây là một lý do dẫn tới bệnh huyết áp thấp.

Hàm lượng hemoglobin thấp: Với người khỏe mạnh, ở nam giới, hàm lượng này ở mức 13,5-17,5g/dl, còn ở nữ giới là 11,5-15,5g/dl. Khi hàm lượng hemoglobin thấp (tức là dưới mức 9g/dl) sẽ khiến cho lượng ôxy vận chuyển tới não và tim bị suy giảm, có thể làm cho cơ thể choáng váng, hoa mắt, chóng mặt.

Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác gây huyết áp thấp như:

Sự rối loạn chức năng vỏ não của trung khu thần kinh vận mạch; sự suy giảm chức năng của các cơ quan như tim, thận, hệ tiêu hóa hoặc do hệ thống thần kinh tự động của cơ thể không tự điều chỉnh được dẫn đến tụt huyết áp tư thế.

Cũng có thể do mắc một số bệnh mạn tính gây thiếu máu hoặc kém dinh dưỡng kéo dài như: viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng mạn, suy giáp, suy thượng thận, lao...

Tất cả những nguyên nhân đó gây suy giảm áp lực bơm máu và thể tích máu dẫn đến tình trạng huyết áp thấp.

Cuộc sống căng thẳng, môi trường sống và làm việc ô nhiễm, khuynh hướng lạm dụng hóa chất trong bảo quản thực phẩm... đã làm cho bệnh huyết áp thấp ngày càng gia tăng. Đặc biệt, huyết áp thấp dễ xảy ra ở người bệnh tim mạch, béo phì, tiểu đường.

Biện pháp đẩy lùi huyết áp

Thay đổi tư thế đúng: Khi ngủ máu tập trung vào gan, phổi, lách, nên gây ra tình trạng thiếu máu não tạm thời. Vì vậy, khi thức dậy cần nằm thêm một lúc, làm vài động tác khởi động đơn giản rồi mới ngồi dậy; để chân trên giường, sau đó mới từ từ thả chân xuống; ngồi một lúc rồi mới đứng lên. Trong sinh hoạt hàng ngày cũng cần tránh thay đổi tư thế đột ngột, nên thở sâu vài phút trước khi đứng lên để tăng cường lưu thông máu đến các bộ phận của cơ thể.

Khi có dấu hiệu hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi, cần nằm nghỉ ngơi ở tư thế đầu thấp để tăng lượng máu lên não. Nên tránh trèo cao, ra nắng gắt hoặc để bị lạnh đột ngột, nhất là lúc đêm khuya. Cần thận trọng khi xông hơi, tắm nước nóng để tránh nguy cơ tụt huyết áp do mất nước, giãn mạch.

Luyện tập thể dục đều đặn, phù hợp với sức khỏe và độ tuổi hàng ngày giúp duy trì lưu thông máu trong cơ thể nên giảm chứng huyết áp thấp.

Ăn nhiều bữa nhỏ: Người bệnh huyết áp thấp nên ăn những bữa nhỏ nhiều lần hơn trong ngày có thể giúp ngăn ngừa tụt huyết áp thay vì ăn những bữa ăn lớn thịnh soạn.

Bổ sung thêm muối cho bữa ăn: Người bình thường nên ăn nhạt, tuy nhiên đối với người huyết áp thấp ăn nhạt không phải là lựa chọn tốt cho sức khỏe. Vì vậy, những người bị huyết áp thấp nên cân nhắc tăng lượng muối ăn trong ngày để giúp làm tăng huyết áp.

Uống nước: Uống nhiều nước có thể giúp tăng thể tích máu, làm giảm một trong những nguyên nhân tiềm tàng gây huyết áp thấp. Ngoài ra uống nước cũng giúp tránh mất nước.

Tránh đồ uống có cồn: Nồng độ cồn trong rượu có thể làm huyết áp càng giảm thấp hơn nữa, vì vậy những người có huyết áp thấp nên tránh uống rượu quá mức.

BS. Nguyệt Anh

4 cách sống hiện đại làm “biến đổi” bộ não con người

Tuy nhiên, cuộc sống hiện đại đã làm cho não “tiến hóa” theo một cách mà khoa học vẫn chưa hiểu hết.

1. Não người sẽ “biến đổi” theo những cách rất lạ

Công nghệ đa phương tiện phát triển, ngoài cái lợi, mặt trái ngày càng lộ rõ, đó là việc làm cho con người nghiện các thiết bị giải trí, lệ thuộc vào Internet, đặc biệt là các trang web có thông tin dễ tiếp cận như Google, bởi vậy bộ não của con người nhàn hơn, không phải nhớ nhiều thứ, chức năng bộ nhớ đang ngày càng còi cọc nên các nhà khoa học dự báo tương lai não con người sẽ dựa hoàn toàn vào Internet.

Tương lai não người sẽ dựa hoàn toàn vào Internet và có nguy cơ co lại

Trở lại thời kỳ mạng điện toán Internet còn chưa thông dụng, mọi thứ người ta phải ghi chép, tra từ điển, thậm chí còn cắt cả những trang báo để lưu giữ thông tin quý giá... Bộ não đảm nhận nhiều chức năng trong lưu giữ và xử lý thông tin trong một thời gian dài. Sau một khoảng thời gian nhất định, não làm tiếp nhiệm vụ phân loại và chỉ giữ lại những gì cần thiết để giải phóng khoảng trống. Hiện tượng này được các nhà khoa học ở Đại học Oxford, Anh, gọi là “sự giảm tải về nhận thức” (cognitive offloading). Trước khi sự phụ thuộc ngày càng nhiều vào Internet, khoảng thời gian giữa các khoang chứa bộ nhớ khá rộng, vì vậy thông tin được giữ lại lâu hơn để sử dụng lâu dài. Tuy nhiên, khi Internet trở nên thông dụng, con người có mọi thứ trong tầm tay, người ta lại chuyển sang luyện trí não để sử dụng thông tin và sử dụng nó một cách hợp lý. Chức năng lưu giữ và xử lý thông tin cũng như khoang nhớ thông tin trong não rộng ra, não trở nên nhàn hơn nhưng sự lệ thuộc vào Internet lại tăng lên. Những gì não của chúng ta đang làm giống như việc sử dụng một ổ cứng gắn “bên ngoài” để lưu trữ tất cả thông tin, thuật ngữ “bên ngoài” trong trường hợp này là toàn bộ một hệ thống Internet. Điều này thật dễ hiểu, khi có sự gia tăng của máy móc thì não của con người không khác gì bộ não của một robot, con người sẽ dựa hoàn toàn vào nó, vì vậy có người ví Internet sẽ là “nhà tù” trong tương lai.

Ngoài sự lệ thuộc vào Internet, bộ não của con người đang có xu hướng co lại. Điều này có thể hiểu là sản phẩm của tiến hóa nhưng theo khoa học, một bộ não lớn có nghĩa, sinh vật thông minh hơn, nếu đây là sự thật thì thật đáng buồn, con người đang phải trả giá.

2. VR sẽ làm tăng chán nản, lo lắng, và ít cảm thông hơn

Thực tế ảo hay còn gọi là thực tại ảo (Virtual reality), viết tắt là VR là thuật ngữ mô tả môi trường được giả lập bởi con người. Các môi trường giả lập này là hình ảnh do con người chủ động thiết kế qua các ứng dụng phần mềm chuyên dụng, được hiển thị trên màn hình máy tính hoặc qua kính thực tại ảo nhằm đem lại những trải nghiệm thực tế nhất cho người xem như thể họ đang ở trong chính không gian đó. Để gia tăng tính trải nghiệm môi trường, các môi trường giả lập đều được tích hợp thêm giác quan khác như khứu giác (âm thanh). VR không phải là một phát minh mới, mà có từ đầu thập niên 60 ở thế kỷ trước do Morton Heilig người Mỹ phát minh thông qua thiết bị mô phỏng SENSORAMA. Giống như nhiều ngành công nghệ khác, VR phát triển sôi động trong những năm gần đây nhờ vào sự phát triển của tin học (phần mềm) và máy tính (phần cứng). Ngày nay VR được áp dụng cho nhiều lĩnh vực như KHKT, kiến trúc, quân sự, giải trí, du lịch, địa ốc..., trong số này y học, du lịch là lĩnh vực ứng dụng truyền thống nhất của VR

Các nhà khoa học cảnh báo nghiện VR có thể làm tăng trầm cảm, lo lắng

Và cũng giống như nhiều ngành công nghệ khác, VR đang lộ dần những mặt trái trong y học, tác động trực tiếp đến sức khỏe con người, làm tăng sự buồn chán, lo lắng, và ít cảm thông. Khi con người chìm đắm trong thế giới VR nó làm giảm nhận thức về thể chất, phản ứng chậm chạp với môi trường xung quanh, gia tăng lo lắng, trầm cảm. Chính bất lợi này mà khi sử dụng VR người ta khuyến cáo phải giải lao thường xuyên, không giống khi xem TV hay phim ảnh thông thường. Một trong những hệ lụy nan giải nhất mà VR tạo ra là “hội chứng màn hình điện tử” (Electronic Screen Syndrome hay ESS), nó làm tổn thương của các trung tâm kiểm soát sự cảm thông và kiểm soát xung lực do tách rời khỏi thế giới thực, rút lui vào thế giới VR. Các nhà tâm lý học cảnh báo rằng, hệ lụy từ “nghiện Internet” hiện đang tạo ra một thế hệ người tự nghiện, ngày càng chìm đắm vào thế giới ảo nhiều hơn, và cũng như các dạng nghiện khác chứng nghiện này ngày càng tăng liều và một khi không chữa trị sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới thể chất lẫn tinh thần của người trong cuộc.

3. Cấy ghép thần kinh có thể “cột chặt” con người vào Internet

Cấy ghép thần kinh là chủ đề mà khà khoa học, bác sĩ phẫu thuật não Eric Leuthardt ở Đại học Washington, Mỹ, đang nghiên cứu và từng được đề cập trong 2 cuốn tiểu thuyết và một vở kịch của ông đã được trao giải thưởng về đề tài giả tưởng. Leuthardt không phải là người duy nhất có tham vọng kỳ lạ với chủ đề cấy ghép thần kinh, tạo ra một giao diện não-máy tính. Tháng 3/2017, Elon Musk, tỉ phí Nma Phi, nhà sáng lập Tesla và SpaceX, đã khởi động liên doanh Neuralink, nhằm tạo ra các thiết bị tương thích với bối cảnh tương lai, khi ý thức được kết nối trực tiếp với máy móc. Mặc dù tất cả kế hoạch này đều đang trong giai đoạn khởi đầu và được giữ bí mật nên người ta chưa hiểu hết cái được và mất, nhất là những gì con người phải hứng chịu.

Eric Leuthardt và Elon Musk, những người tiên phong trong cấy ghép thần kinh

Theo ý kiến nhiều nhà khoa học, với dự án cấy ghép thần kinh có làm thay đổi cấu trúc, chức năng não và “cột chặt” con người vào Internet. Trong dự án, giám đốc điều hành SpaceX Elon Musk muốn đổi mới công nghệ để tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên lạc trực tiếp giữa các bộ não với máy tính. Hiện nay thông tin về kế hoạch lẫn thiết bị của dự án Neurolink rất ít ỏi, nhưng những gì dư luận được biết là dự án này đã có bằng sáng chế lẫn thương hiệu. Thiết bị vẫn còn trong giai đoạn phát triển và sẽ được cấy ghép thông qua thủ thuật xâm lấn. Với ý tưởng và dự án táo bạo này, tỉ phú Elon Musk đã được cộng đồng khoa học gán cho biệt danh Neural lace (gen thần kinh). Một thiết bị hư cấu đầu tiên được đề cập trong tác phẩm khoa học viễn tưởng của nhà văn Iain Banks, được dệt khắp não bộ, làm cho thế hệ người tương lai phải lệ thuộc hoàn toàn vào mạng điện toán Internet.

4. Tạo não trong phòng thí nghiệm

Một trong những cách thức cuộc sống hiện đại làm cho não “tiến hóa” là tạo ra não nhân tạo trong phòng thí nghiệm. Đây là sản phẩm của nhóm nghiên cứu do nữ thạc sĩ Madeleine Lancaster ở Phân ban thí nghiệm MRC Sinh học Phân tử, thuộc Đại học Cambridge (Anh) tạo ra từ tế bào da người, hiện có hàng trăm bộ não kiểu này được nuôi trồng trong phòng thí nghiệm, giống hệt như khi chúng phát triển trong phôi thai. Máu được thay bằng một loại dịch dinh dưỡng, vài ngày thay một lần và dĩ nhiên chưa có hệ miễn dịch. Giống cấu trúc của não người, não dạng mô hình này có cấu trúc gồm các khu vực quan trọng phân hóa chức năng, như vùng vỏ não, nơi điều khiển ý thức và ngôn ngữ, hồi hải mã, tiểu não phối hợp vận động cơ... Nói tóm lại, cấu trúc của mỗi bộ não mini tương tự mô não của phôi thai 9 - 10 tuần tuổi những không có ý thức, tức khả năng suy nghĩ.

Với thành tựu nói trên cho thấy không có điều gì khoa học không thể và tương lai việc tạo ra bộ não có ý thức nằm trong tầm tay con người. Dự án nuôi trông não trong phòng thí nghiệm của Đại học Cambridge được xem là thành công với các tế bào thần kinh hoạt động trên tất cả các khớp thần kinh, y chang bộ não sinh học của con trưởng thành trong hộp sọ. Các bộ phận của não nhân tạo cũng được làm bằng chất trắng và xám giống như não thông thường. Đối với những người không am tường thần kinh học thì có thể hiểu đơn giản, chất xám được tạo thành hoàn toàn từ các nơ-ron của não, còn chất trắng là mô mỡ của đuôi thần kinh. Đặc biệt, bộ não của con người là một khối khổng lồ của mạng lưới các khớp nối, nên dù tinh sảo đến đâu não nhân tạo cũng khó có thể thay thế não con người được.

BS. BÍCH KIM

(Theo Grunge.com- 3/2018)

Môi bị sưng

Môi sưng tấy có thể là do chấn thương mô, viêm nhiễm, thương tích, tiêu thụ muối quá mức. Hoặc cũng có thể là một triệu chứng của sốc phản vệ và một số bệnh khác.

Nguyên nhân sưng môi

Nhọt và mụn trứng cá: Nhiều người bị sưng môi khi có mụn trứng cá hoặc nhọt trên da mặt. Nhất là khi mụn trứng cá bị bội nhiễm sưng đỏ và đau.

Dị ứng là một nguyên nhân phổ biến nhất gây sưng môi. Phản ứng dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch có phản ứng quá mức hoặc bất thường đối với chất gây dị ứng. Những chất gây dị ứng có trong thực phẩm phổ biến nhất là hải sản, đậu phộng, sữa bò, đậu nành, các sản phẩm từ sữa, lúa mì và các chất phụ gia đặc biệt. Các chất dị ứng xâm nhập vào cơ thể kích thích cơ thể giải phóng chất histamin, dẫn đến làm môi sưng lên. Phản ứng dị ứng cũng có thể là do các loại thuốc nhất định, phơi nhiễm với chất bẩn dính ở dao cạo râu, côn trùng, bụi phấn hoa, nọc độc côn trùng hoặc do ong đốt.

Sưng môi do côn trùng cắn, đốt.

Viêm mô tế bào có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khu vực nào của da mặt, bao gồm môi gây ra sưng môi.

Tình trạng thiếu ôxy máu có liên quan đến chứng ngưng thở khi ngủ, côn trùng cắn và phản ứng dị ứng. Tình trạng thiếu ôxy thậm chí có thể là do thực phẩm bạn ăn trước khi

đi ngủ, nếu bạn không có bất kỳ vết loét hoặc trầy xước trên da mặt trước đó. Những người có tình trạng này sẽ thường xuyên bị môi sưng lên khi sáng ngủ dậy.

Bệnh herpes miệng do virus herpes simplex. Không chỉ bị sưng môi, người bệnh còn có vết loét lạnh ở các góc của miệng hoặc môi.

Tư thế ngủ cũng ảnh hưởng đến môi sưng lên. Nếu ngủ ở tư thế gây áp lực cho môi khiến môi của bị sẽ sưng lên khi thức dậy.

Cháy nắng: Giống như bất kỳ phần khác của cơ thể, đôi môi cũng có thể bị cháy nắng. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá mức có thể gây môi sưng và cảm giác rất đau đớn. Cháy nắng thậm chí có thể dẫn đến ung thư môi. Hầu hết các trường hợp, môi sưng nề do bị cháy nắng tự lành trong vòng vài ngày, có thể dưỡng ẩm môi và dùng các chế phẩm ngăn ngừa lột da.

Chấn thương hoặc phẫu thuật cũng có thể khiến bạn bị sưng môi. Bao gồm phẫu thuật môi, xỏ lỗ trên môi, thủ thuật nha khoa, cắn môi, hôn, bị đánh, thức ăn nóng, chấn thương răng.

Tiêu thụ quá nhiều rượu có thể làm cho các mô cơ thể sưng lên, kể cả môi. Hơn nữa, một số người có thể bị dị ứng với rượu; chỉ cần uống một vài giọt rượu có thể dẫn đến cảm giác ngứa ran và sưng môi.

Xử trí thế nào?

Can thiệp y tế: Các phương pháp điều trị nên dựa trên các nguyên nhân cơ bản.Trường hợp bị sưng môi do dị ứng, dùng thuốc kháng histamin; sưng môi do viêm dùng thuốc chống viêm như corticosteroid; sưng do nhiễm virut hoặc vi khuẩn dùng thuốc kháng virut hoặc kháng khuẩn. Đặc biệt trong trường hợp quá mẫn cấp, cần cấp cứu y tế ngay.

Các biện pháp tự nhiên cũng giúp giảm sưng môi hiệu quả.

Áp lạnh: Ngay lập tức, nên sử dụng túi đông lạnh hoặc khăn lau, giấy gói các khối đá vào, nhẹ nhàng áp vào môi trong khoảng 10 phút. Không áp trực tiếp đá lạnh lên da hoặc môi.

Sử dụng gel lô hội tươi, xoa nhẹ nhàng lên môi. Lặp lại 2-3 lần mỗi ngày. Tác dụng làm chống viêm và giảm cảm giác nóng bỏng và sưng môi. Nếu sưng môi do phản ứng dị ứng hoặc côn trùng cắn thì lô hội là lựa chọn lý tưởng.

Đặt một túi trà đen trong một ít nước nóng khoảng 10 phút, bỏ túi trà và để nguội dung dịch. Áp dung dịch vào môi bị sưng trong 10 phút. Lặp lại nhiều lần mỗi ngày. Chất tannin trong trà đen làm se giúp giảm sưng môi.

Nhúng một miếng bông nhỏ vào mật ong, xoa nhẹ lên môi, sau 20 phút rửa lại bằng nước lạnh, làm 2-3 lần mỗi ngày. Tính chất kháng khuẩn và chữa bệnh tự nhiên của mật ong sẽ giúp giảm sưng môi. Mật ong cũng giúp giữ ẩm, ngăn ngừa nhiễm khuẩn, giảm viêm và đau cho môi.

Bôi kem nghệ lên môi, để khô và sau đó làm sạch môi bằng nước ấm. Lặp lại 2-3 lần một ngày giúp giảm sưng và đau cho môi khá hiệu quả, do tính chất sát nghệ có tính chất sát khuẩn.

Baking soda: là phương pháp lý tưởng chữa môi sưng do côn trùng cắn và do phản ứng dị ứng. Pha dung dịch 3 thìa cà phê baking soda và 1 thìa cà phê nước, bôi lên môi và rửa bằng nước lạnh sau vài phút. Lặp lại nhiều lần mỗi ngày. Baking soda làm giảm đau và viêm rất tốt.

BS. Thanh Hoài

Những biều hiện tố bạn bị thiếu hụt canxi

Thiếu canxi hay hạ kali máu, có thể không biểu hiện triệu chứng ở giai đoạn đầu mà chỉ biểu hiện vào giai đoạn sau.

Triệu chứng nghiêm trọng của hạ kali máu bao gồm đãng trí hoặc mất trí nhớ và dễ bị gãy xương. Canxi có một số chức năng quan trọng: giúp xương và răng chắc khỏe, điều chỉnh các cơn co thắt cơ, bao gồm cả nhịp tim, và đảm bảo quá trình đông máu diễn ra bình thường. Vitamin D cũng đóng vai trò quan trọng giúp điều chỉnh lượng canxi trong cơ thể.

Vậy sự thiếu hụt canxi là gì?. Thiếu canxi có thể nghiêm trọng bởi vì nếu cơ thể bạn không có đủ canxi và vitamin D để hỗ trợ các chức năng quan trọng, cơ thể sẽ lấy canxi từ xương. Tiến sĩ Andrew Thornber, Giám đốc y tế của Now Patient, giải thích: "Hiện tượng này gọi là mất xương. Hiện tượng mất xương làm cho xương trở nên yếu và xốp. Điều này khiến bạn có nguy cơ loãng xương. "

Trong những trường hợp nặng, bệnh thiếu canxi có thể dẫn đến co thắt cơ, đãng trí hoặc mất trí nhớ, móng giòn, và nguy hiểm hơn là dễ gãy xương hoặc loãng xương..

Thiếu hụt canxi khiến cơ thể bị tê hoặc dễ cáu kỉnh

Những biểu hiện của thiếu canxi

Lo lắng và dễ cáu kỉnh: Nếu bạn cảm thấy lo lắng, chậm chạp, chán nản hoặc cáu kỉnh, có thể bạn bị thiếu canxi.

Sự thay đổi cảm xúc có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể thiếu dinh dưỡng, bạn cần bổ sung canxi.

Ngứa hoặc tê:Nếu bạn thấy ngứa hoặc tê ở ngón tay, ngón chân, hoặc môi, đó có thể là một dấu hiệu cho thấy bạn cần bổ sung canxi.

Theo NHS, cảm giác nóng rát xung quanh miệng hoặc co giật mặt có thể là dấu hiệu của sự thiếu hụt canxi cấp tính.

Tim đập nhanh:Canxi giúp điều chỉnh quá trình co cơ, bao gồm sự co cơ ở cơ quan trọng nhất tim. Canxi giúp gửi tín hiệu đến tim, giúp tim co bóp bơm máu đi khắp cơ thể. Thiếu canxi có thể dẫn đến tình trạng nhịp tim bất thường.

Các triệu chứng bao gồm loạn nhịp tim hoặc tim đập quá nhanh. Thiếu canxi quá mức thậm chí có thể dẫn đến suy tim, vì cơ tim trở nên kém hiệu quả khi co bóp và bơm máu.

Răng hoặc xương bị gãy:Canxi là một thành phần chính của răng và xương, do đó thiếu canxi thường dẫn đến sâu răng hoặc gãy răng.

Xương yếu có thể dẫn đến chứng loãng xương, tỉ lệ gãy xương cao.

Chuột rút :Các cơn co thắt cơ bị ảnh hưởng khi cơ thể thiếu canxi, dẫn đến chứng chuột rút hoặc thậm chí co giật trong những trường hợp nặng.

Canxi cũng có công dụng duy trì hoạt động hệ thần kinh.

Khi chế độ ăn thiếu hụt các chất dinh dưỡng hoặc gặp các vấn đề sức khỏe do thiếu chất dinh dưỡng, bạn có thể sử dụng một số loại thuốc bổ sung theo chỉ dẫn của bác sĩ.

4 loại thực phẩm giàu canxiNgười trưởng thành (19-64 tuổi) tiêu thụ 700mg canxi mỗi ngày. Bạn có thể tiêu thụ đủ lượng canxi cần thiết qua chế độ ăn hàng ngày. Ngoài ra, bạn nên bổ sung 4 loại thực phẩm giàu canxi vào chế độ ăn.Cải xoăn chứa 150mg canxi/100g và súp lơ xanh chứa 47mg canxi/100g.Pho mát và sữa chua cũng là nguồn cung cấp canxi tuyệt vời. Một khối pho mát cheddar 100g chứa 721mg canxi và 100g sữa chua chứa khoảng 125mg canxi.Bạn cũng có thể sử dụng các loại thuốc bổ sung canxi, tuy nhiên nên sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ vì chúng có thể gây hại cho cơ thể.

BS.Tuyết Mai

(Theo Express)

Phương pháp mới giúp trị teo thực quản bẩm sinh ở trẻ

Các nhà khoa học tại Đại học Sheffield và Bệnh viện Nhi Boston, Mỹ đã tạo ra phương pháp điều trị hiệu quả dưới dạng một thiết bị robot có thể cấy ghép để nối thực quản.

Bệnh teo thực quản bẩm sinh

Bệnh teo thực quản là hậu quả của quá trình tạo phôi giữa tuần thứ 4 và tuần thứ 6, điều này giải thích cho hiện tượng teo thực quản thường kèm theo nhiều dị tật phối hợp khác ở cột sống, thận, cơ quan sinh dục, tim mạch, tiêu hóa. Trẻ bị mắc bệnh teo thực quản thường có triệu chứng bú kém, trào ngược khi bú, tím tái, khó thở sau sinh và một số biểu hiện như viêm phổi tái phát nhiều lần, ho, tím tái khi bú hoặc ăn. Căn bệnh này có thể được chẩn đoán sớm ngay từ trước khi sinh bằng phương pháp siêu âm ở 24 tuần tuổi. Những trẻ bị mắc bệnh teo thực quản thường phải được phẫu thuật để giúp trẻ có cơ hội sống cao hơn, nếu để lâu, dễ dẫn đến nguy cơ viêm phổi, tăng áp phổi làm căn bệnh thêm trầm trọng.

Thông thường chứng co thắt thực quản được điều trị bằng kỹ thuật phẫu thuật. Với những trường hợp teo thực quản tạo khoảng cách nhẹ, các bác sĩ có thể phẫu thuật để khâu hai đầu thực quản lại với nhau, qua đó dễ dàng thông đường tiêu hóa từ miệng với dạ dày. Nhưng với trường hợp khoảng cách quá lớn, các bác sĩ phải sử dụng kỹ thuật Foker. Trong kỹ thuật này, các bác sĩ sẽ khâu neo thực quản về phía lưng bệnh nhi, dần dần họ sẽ thắt chặt các dây neo từng chút một để thực quản phát triển tự nhiên, cho tới khi chúng chạm đến nhau và có thể liền lại. Kỹ thuật Foker rất hữu ích trong điều trị teo thực quản bẩm sinh ở trẻ với tỷ lệ thành công cao. Nhưng, nhược điểm của phương pháp này là các mũi khâu ở thực quản có thể bị rách khiến phải thực hiện lại phẫu thuật, hoặc mô sẹo có thể hình thành sau này gây ra các vấn đề cho người bệnh, đồng thời nó yêu cầu bệnh nhi phải nằm tê liệt trong 2 tuần đầu với chi phí rất lớn.

Hình ảnh teo thực quản bẩm sinh.

Phương pháp dùng robot cấy ghép vào thực quản

TS. Dana Damian thuộc Khoa Kỹ thuật kiểm soát hệ thống tự động tại Đại học Sheffield và các đồng nghiệp tại Bệnh viện Nhi Boston đã tạo ra loại prototype có vai trò khuyến khích sự phát triển mô của trẻ sơ sinh. Thiết bị robot được gắn liền với thực quản bằng hai vòng. Một động cơ kết hợp sau đó giúp kích thích các tế bào bằng cách nhẹ nhàng kéo mô lại với nhau. Sử dụng hai loại cảm biến: Một dùng để đo sự căng trong các mô và một dùng để đo sự dịch chuyển của mô - robot sẽ kiểm tra và áp dụng lực kéo phù hợp vào đặc tính của mô.

Robot được ra đời theo ý tưởng từ kỹ thuật Foker trong việc điều chỉnh atresia thực quản bằng việc kéo các mô lại với nhau. TS. Dana cho biết: “Các bác sĩ đã thực hiện phẫu thuật bằng kỹ thuật Foker, tuy nhiên không biết nên sử dụng bao nhiêu lực để phù hợp việc kéo các mô lại với nhau. Mặc dù kỹ thuật này là một trong những thủ thuật tốt nhất để điều trị teo thực quản nhưng những mũi khâu có thể bị rách khiến phải thực hiện phẫu lại hoặc mô sẹo do vết thương gây ra sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh trong tương lai”. Khắc phục những nhược điểm của kỹ thuật Foker, robot được các nhà khoa học phát triển đo được áp lực và có thể điều chỉnh lực kéo bất cứ lúc nào trong quá trình điều trị.

Theo TS. Damian: “Thử thách lớn nhất mà chúng tôi phải đối mặt đó là thiết kế một robot hoạt động ở môi trường bên trong cơ thể. Robot này phải đảm bảo mềm mại, bền, không thấm nước, chống mài mòn và có thể dùng để điều trị trong thời gian dài”. Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng nghiên cứu xem công nghệ này có ứng dụng được vào điều trị các chứng bệnh khác như chứng ruột ngắn hay không.

Huệ Minh

((Theo NA))

Nguyên nhân khiến cơ thể luôn cảm thấy lạnh

Nếu bàn tay và bàn chân hay cơ thể bạn lúc nào cũng cảm thấy lạnh, đây là dấu hiệu không nên bỏ qua vì có thể là triệu chứng của một số tình trạng dưới đây:

Thiếu sắt

Luôn cảm thấy lạnh có thể là biểu hiện cơ thể thiếu sắt. Sắt là yếu tố chìa khóa giúp hình thành các tế bào hồng cầu mang oxy tới khắp cơ thể. Không đủ sắt, các tế bào hồng cầu không thể hoạt động hiệu quả và bạn có thể cảm thấy lạnh và run.

Cân nặng thấp

Cân nặng thấp có thể là lý do khiến bạn cảm thấy lạnh.

Thiếu vitamin B12

Vitamin B12 giúp vận chuyển tế bào hồng cầu đi khắp cơ thể. Thiếu vitamin B12 có thể khiến bạn luôn cảm thấy lạnh.

Tuyến giáp kém hoạt động

Tuyến giáp kém hoạt động là nguyên nhân phổ biến gây ra cảm giác lạnh và mệt mỏi không giải thích được ở phụ nữ trung niên. Nếu bạn được chẩn đoán bị nhược giáp, dùng thuốc có thể điều trị bệnh và bạn sẽ cảm thấy cơ thể ấm dần lên sau khi bắt đầu điều trị.

Tuần hoàn kém

Nếu bàn tay và chân bạn luôn cảm thấy lạnh, bạn có thể bị rối loạn tuần hoàn máu. Hút thuốc quá nhiều có thể gây tuần hoàn kém vì nó làm tắc nghẽn mạch máu.

Thiếu protein trong chế độ ăn

Nếu bạn chỉ ăn nhiều hoa quả và rau và không nhận đủ protein dưới dạng thịt, sữa và hạt, bạn sẽ luôn cảm thấy lạnh và mệt mỏi.

BS Cẩm Tú

(Theo THS/ Univadis)